OBCHODY 100-LECIA WZNIESIENIA MOGIŁY POWSTAŃCÓW STYCZNIOWYCH
Na dzień 23. października 2016 r. zaplanowane są w Lublinie uroczyste obchody 100. rocznicy przeniesienia szczątków Powstańców Styczniowych z miejsca straceń do mogiły na cmentarzu przy ul. Lipowej.
Miejscem stracenia i pogrzebania Powstańców Styczniowych w r. 1863 był przykoszarowy carski poligon, znajdujący się wówczas poza terenem Lublina. Obecnie przebiega tam ulica gen. M. Langiewicza, a historyczne wydarzenia upamiętniają pomnik i krzyż. Byłe koszary świętokrzyskie są zaś siedzibą Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
W roku 1916 na cmentarzu przy ul. Lipowej wzniesiono mogiłę, w której spocząć miały szczątki straconych Powstańców. Mogiła ta powstała z funduszy, zebranych przez „Komitet przeniesienia szczątków uczestników 1963”, któremu przewodniczył były Powstaniec Henryk Wiercieński. Stanęła w miejsce drewnianego krzyża z wieńcem cierniowym, postawionego w rocznicę Powstania Styczniowego na skrzyżowaniu alejek cmentarnych (obecne określenie usytuowania: między sekcją 9. i 10).
Uroczyste przeniesienie prochów Powstańców odbyło się 23. października 1916 r. Uczestniczyli w nim lubelscy weterani z 1863 r., rodziny straconych powstańców, delegacje legionistów z Lubartowa i Dęblina, delegacje stowarzyszeń, korporacji i cechów lubelskich oraz mieszkańcy Lublina.
PROGRAM UROCZYSTOŚCI 23. PAŹDZIERNIKA 2016 r.:
g. 12 – Msza święta w intencji straconych Powstańców Styczniowych w Kościele Rektoralnym pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny Zwycięskiej (kościół pobrygidkowski, ul. Narutowicza 6) z udziałem pocztów sztandarowych, grup rekonstrukcji historycznej, orkiestry wojskowej.
g. 13 – złożenie kwiatów pod tablicą, upamiętniającą uroczyste przeniesienie szczątków Powstańców 22. października 1916 r. (kościół pobrygidkowski).
g. 13.15 – przejazd autobusami na Cmentarz Rzymskokatolicki przy ul. Lipowej.
g. 13.30 – uroczystość przy Powstańczej Mogile:
- odegranie hymnu narodowego,
- powitanie uczestników,
- wystąpienia okolicznościowe,
- apel pamięci,
- salwa honorowa,
- złożenie kwiatów i zapalenie zniczy.
g. 14.30 – złożenie kwiatów i zapalenie zniczy w miejscu stracenia Powstańców (obecnie jest to ul. Gen. M. Langiewicza).
PATRONAT UROCZYSTOŚCI:
- JE Arcybiskup Metropolita Lubelski Stanisław Budzik,
- Prezydent Miasta Lublin Krzysztof Żuk,
- Wojewoda Lubelski Przemysław Czarnek,
- Marszałek Województwa Sławomir Sosnowski,
- Dowódca Garnizonu Lublin ppłk Robert Kasperczuk,
- Społeczny Koordynator Opiekunów Wojskowych Miejsc Pamięci w Mieście Lublin ppor. Stefan Grzyb.
Wkrótce w Dormitorium zamieszczone będzie sprawozdanie z obchodów.
Przygotowany będzie także szczegóły opis Mogiły i okoliczności jej powstania
oraz relacja z renowacji grobowca, która wykonana została w latach 2004-2005.
Tymczasem zapraszam do zapoznania się z ukończonymi już notatkami i zbiorami zdjęć,
związanymi z Mogiłą Powstańczą:
MOGIŁA POWSTAŃCÓW STYCZNIOWYCH (zdjęcia)
[kliknij tutaj]
WYSTAWA „100 LAT POWSTAŃCZEJ MOGIŁY” - RATUSZ W LUBLINIE (zdjęcia)
[kliknij tutaj]
UROCZYSTA MODLITWA W INTENCJI UCZESTNIKÓW POWSTANIA STYCZNIOWEGO A.D. 1863 (sprawozdanie i zdjęcia)
[kliknij tutaj]
OBCHODY 150. ROCZNICY STRACENIA LEONA G. FRANKOWSKIEGO (sprawozdanie i zdjęcia)
[kliknij tutaj]
Powyższe informacje o historii mogiły zostały przygotowane na podstawie
Karty Miejsca Pamięci Narodowej Państwowej Służby Ochrony Zabytków O/Woj w Lublinie
oraz broszury informacyjnej Organizatorów obchodów 100-lecia Mogiły Powstańczej.
Osobom zainteresowanym historią grobowca polecam także następujące publikacje:
- A. Gzella, „Pamiętamy o bohaterach Powstania Styczniowego 1863 r.”, Lublin 2003;
- oprac. A. Gzella, „Nad grobowcem bohaterów 1863 r.”, Lublin 2005.
Warto wiedzieć, że szczątki Uczestników Powstania Styczniowego A.D. 1863,
spoczywających na terenie zespołu cmentarzy przy ul. Lipowej i Białej w Lublinie,
znajdują się nie tylko we wspomnianym Grobowcu Powstańców Styczniowych,
usytuowanym między sekcją 9. i 10. Cmentarza Rzymskokatolickiego.
Szczątki Powstańców spoczywają także w mogile zbiorowej,
usytuowanej w kwaterze E Cmentarza Komunalnego (dawniej Wojskowego)
oraz w wielu mogiłach rozproszonych.
Więcej na ten temat wkrótce będzie można przeczytać
w przygotowywanym właśnie dziale Miejsca Pamięci Narodowej.